Kortenbos A.Clerinx 1867

Restauratie 1996

Historiek

Een bezoek aan de basiliek van Kortenbos is een must voor kunstliefhebbers. De poort is altijd open en het volledig bewaarde barokinterieur is indrukwekkend.
Een voormalig Dekens-orgel (17de e) werd in de 19 de eeuw vervangen door een typisch Clerinx-instrument.
Voor ons de eerste restauratie onder  hoede van een adviseur ( J. Braekmans) en dus met overheidssubsidies. Herman Wouters kreeg de opdracht waarna ze samen met hem werd uitgevoerd.
De werken die wij uitvoerden waren de revisie van de windladen, de restauratie van het integrale pijpwerk en de volledige intonatie en stemming.
Het orgel staat vooraan rechts en werd nav. deze restauratie ook een halve slag gedraaid zodat het front zichtbaar werd vanuit de kerk en de klank meer in de ruimte kan klinken.
Het orgel speelde nog maar de intonatie was behoorlijk zwaar getransformeerd in de jaren 70 ook de originele klavieren werden vervangen door Duits uitziende neo-barokklavieren.

Kast en indeling

De niet al te grote kast is volledig in eiken, later werd er een pedaalkast in de diepte aan toegevoegd. Het ontwerp diende duidelijk aan te sluiten bij het interieur van de kerk, daarmee dat de kast vrij laag is van front, maar wel met hoge kappen boven de daklijsten. Het front is volledig vlak met een zesvoetsmiddentoren geflankeerd door twee velden en eveneens vlakke lagere zijtorens. De blindering boven het frontpijpwerk werd duidelijk zonder wijzigingen gerecupereerd uit een ouder orgel.
De klaviatuur werd vooraan centraal ingebouwd op een klein podium. In de kastvoet bevind zich de grote nieuwe eiken magazijnbalg.
Al het pijpwerk staat op dezelfde hoogte en is makkelijk te onderhouden via een inwendige stemgang tussen klavier- en  pedaallade.
Dit orgel is een van de vele instrumenten met het gebreveteerde Clerinxsysteem, waardoor bijna alle registers op beide klavieren klinken.  

Dispositie

Knoppen aan weerskanten van de klavieren

Voetrede: Ped +II
Tremblant .
Klavieromvang 56 t. 
Pedaalomvang 18 t.
Stemming gelijkzwevend.
Winddruk: 78 mm Wk.

Detail vh. klavier

Werkzaamheden

De kast werd een halve slag gedraaid en volledig gerestaureerd en gestabiliseerd.
Een nieuwe ventilator, windkanalen en een ruime balg werden in de kastvoet geplaatst. De abstracten naar het pedaal en de stembrug werden volledig vernieuwd. De windlade werd gereviseerd, al het leder werd vernieuwd.
Het meest uitgebreide onderdeel van de restauratie was dan ook het herstel van het pijpwerk. Dit was ingekort en of opgeschoven, de intonatie was omgebogen naar een neobarok-geluid met veel te grote voetopeningen.  Het front werd gereinigd en opnieuw gepolijst als weleer, het houten pijpwerk werd verstevigd en opnieuw met bolus geverfd. De Flute 4 werd uitgelengd en weer overblazend gemaakt. De dolce 4 die werd opgeschoven tot Voix Celeste werd terug aangevuld en in de oude glorie hersteld.

Binnenwerk.

Klankbeeld

De restauratie van de intonatie was het belangrijkste onderdeel van deze restauratie. Gelukkig zijn er nogal wat Clerinx –orgels bewaard die model konden staan voor het gehanteerde klankbeeld. Vanwege de enigszins verborgen opstelling en de drukke inrichting van de kerkruimte is de klank niet overweldigend maar toch wel verfijnd en typisch Clerinx-vroeg romantisch.
Een mooi orgel in een druk bezocht bedevaartsoord dat veel bespeeld wordt is natuurlijk ideaal voor de toekomst.